IGiPZ PAN > Badania > Projekt

Teoretyczno-metodyczne podstawy gospodarki przestrzennej, ze szczególnym uwzględnieniem powiązań społeczno-gospodarczych i środowiskowych w wymiarze międzynarodowym, krajowym i regionalnym

Termin: -

Kierownik: Tomasz Komornicki

Wykonawcy: Bożena Degórska, Aleksandra Deręgowska, Patryk Duma, Tomasz Komornicki, Piotr Rosik, Barbara Szejgiec-Kolenda, Przemysław Śleszyński, Rafał Wiśniewski

Numer projektu: B3

Głównym celem badań w ramach nowego zadania B3 będzie tworzenie podstaw teoretycznych i metodycznych dla gospodarki przestrzennej oraz ocena empiryczna powiązań społeczno-gospodarczych i środowiskowych w przestrzeni, ze szczególnym uwzględnieniem relacji transgranicznych. Czas realizacji zadania przewidywany jest na okres 2016-2018 (3 lata).

Studia teoretyczno-metodyczne obejmą przede wszystkim prace nad szeroko rozumianymi wskaźnikami interakcji w układzie międzynarodowym, międzyregionalnym, międzymetropolitalnym oraz wewnatrzmetropolitalnym, a ponadto także tworzenie miar obrazujących rozwój społeczeństwa informacyjnego. Celem będzie ocena dynamiki zmian przestrzeni geograficznej oraz sieci osadniczej przez pryzmat powiązań. Dane o handlu zagranicznym w ujęciu regionalnym, o turystyce międzynarodowej, a także oraz o migracjach, dojazdach do pracy i ruchu granicznym, będą stanowiły podstawę dla stworzenia kwantyfikowalnego obrazu gospodarki przepływów (economy of flows). Kontynuowane będą badania nad strukturą regionalną interakcji przy wykorzystaniu narzędzi autokorelacji przestrzennej. Pozycja miast i regionów w układach powiązań będzie służyć do oceny ich wrażliwości na globalne zagrożenia o charakterze ekonomicznym.

Opracowywane narzędzia będą testowane przy realizacji badań empirycznych dotyczących m.in. relacji transgranicznych (w skali europejskiej i lokalnej – współpraca i interakcje przygraniczne, w tym w zakresie ochrony środowiska), powiązań międzymetropolitalnych (największe ośrodki krajowe, a także europejskie), efektów rozwoju sieci transportowych, roli powiązań międzynarodowych dla gospodarek lokalnych (m.in. znaczenie pośredników w handlu zagranicznym) oraz struktur i relacji w ramach obszarów funkcjonalnych (w tym miejskich obszarów funkcjonalnych, dojazdów do pracy, transportowych i środowiskowych efektów suburbanizacji oraz metropolitalnych korytarzy ekologicznych). Wykorzystywane będą materiały GUS (w tym wyniki NSP 2011) oraz dane Ministerstwa Finansów i Straży Granicznej. Efekty prac prezentowane będą na kongresach konferencjach naukowych (Kongres Międzynarodowej Unii Geograficznej spotkania Associacion of American Geographers, seminaria Regional Studies Association oraz ESPON) i krajowych. Wyniki będą publikowane w wydawnictwach IGiPZ PAN oraz w periodykach krajowych i zagranicznych. Planowanym efektem jest również ukończenie rozprawy doktorskiej B. Szejgiec. Badania będą także służyć realizacji porozumienia o współpracy naukowej pomiędzy IGiPZ PAN a Ministerstwem Infrastruktury i Rozwoju. Dotyczy to w szczególności tworzenia narzędzi dla realizacji polityki przestrzennej państwa (m.in. delimitacja obszarów funkcjonalnych) oraz ewaluacji ex – ante i ex-post projektów finansowanych ze środków Unii Europejskiej. Badania będą także podstawą dla zaangażowania się Zespołu i Instytutu w kolejne projekty międzynarodowe, w tym Horyzont 2020 i ESPON 2020.

Publikacje

Monografie od 2013 roku

Artykuły, rozdziały, referaty i inne

Artykuły od 2013 roku

Rozdziały od 2013 roku

  • Zaucha Jacek, Komornicki Tomasz: Territorial cohesion: The economy and welfare of cities. [w]: Territorial cohesion. The urban dimension. Red. Eduardo Medeiros. Cham: Springer, 2019 - s. 39-66 (The Urban Book Series)
  • Degórska Bożena, Degórski Marek: Influence of climate change on environmental hazards and human well-being in the urban areas — Warsaw case study versus general problems. [w]: Climate change, extreme events and disaster risk reduction: Towards sustainable development goals. Red. Suraj Mal, R.B. Singh, Christian Huggel. Cham: Springer International Publishing, 2018 - s. 43-57 (Sustainable Development Goals Series)
  • Komornicki Tomasz: Spatial planning in Poland – the territorial perspective. [w]: Territory and states. Essentials for coordination of spatial planning policies in the XXIst century. Red. Joaquin Farinos Dasi, Enrique Peiro. Valencia: Tirant Humanidades, 2018 - s. 529-562.
  • Komornicki Tomasz, Bański Jerzy, Degórski Marek, Śleszyński Przemysław: Obszary Wzrostu jako przedmiot strategicznej interwencji państwa. [w]: Jakość życia i spójność przestrzenna. Rozwój i dobrostan w kontekście lokalnym. Red. Włodzimierz Okrasa. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Kardynała Stefana Wyszyńskiego, 2017 - s. 157-176.
  • Komornicki Tomasz, Ciołek Dorota: Territorial capital in Poland. [w]: Territorial Cohesion: A missing link between economic growth and welfare. Lessons from the Baltic Tiger. Red. John Bradley, Jacek Zaucha. Gdańsk: Uniwersytet Gdański. Katedra Makroekonomii, 2017 - s. 93-146.
  • Komornicki Tomasz, Kowalczyk Karol: Transportowe wyzwania rozwojowe pogranicza polsko-ukraińskiego. [w]: Wyzwania rozwojowe pogranicza polsko-ukraińskiego. Red. Andrzej Miszczuk. Lublin: Norbertinum, 2017 - s. 189-213.
  • Rosik Piotr, Stępniak Marcin, Komornicki Tomasz: An evaluation of the impact of the construction of motorways and expressways in Poland during the period 2004–13 on accessibility and cohesion. [w]: EU Cohesion Policy: Reassessing performance and direction. Red. John Bachtler, Peter Berkowitz, Sally Hardy, Tatjana Muravska. London, New York: Routledge, 2017 - s. 87-100 (Regions and Cities; 111)
  • Szlachta Jacek, Zaucha Jacek, Komornicki Tomasz: Polish development policy and its territorial dimension. [w]: Territorial Cohesion: A missing link between economic growth and welfare. Lessons from the Baltic Tiger. Red. John Bradley, Jacek Zaucha. Gdańsk: Uniwersytet Gdański. Katedra Makroekonomii, 2017 - s. 49-72.
  • Zaucha Jacek, Komornicki Tomasz, Szlachta Jacek: Territorial Cohesion in Polish regional development policy as a process of adaptation to the specifics of a territorial unit. [w]: Territorial Cohesion: A missing link between economic growth and welfare. Lessons from the Baltic Tiger. Red. John Bradley, Jacek Zaucha. Gdańsk: Uniwersytet Gdański. Katedra Makroekonomii, 2017 - s. 205-222.

Przegląd Geograficzny

Abstrakty, recenzje, notatki

Mapy, atlasy

  • Szejgiec-Kolenda Barbara: [Mapy]. [w]: J. Zaucha, Gospodarowanie przestrzenią morską. Warszawa: Wydawnictwo Akademickie SEDNO sp. z o.o., 2018 - 9 map

Monografie, raporty

Wróć