Zakład Zasobów Środowiska i Geozagrożeń

STACJA TERENOWA - DOBIEGNIEWO


Problematyka badawcza

Badania prowadzone na stacji w Dobiegniewie koncentrują się na dwóch głównych zagadnieniach:
- analizie wpływu zbiornika zaporowego na funkcjonowanie geoekosystemu dolnej Wisły;
- charakterystyce późnowistuliańsko-holoceńskiej ewolucji środowiska doliny Wisły oraz uwarunkowaniach funkcjonowania jej geoekosystemu w warunkach zmieniającego się klimatu i rosnącej presji człowieka na środowisko.

Najważniejsze do tej pory osiągnięcia przedstawiono w opracowaniach dotyczących:
- morfodynamiki strefy brzegowej Zbiornika Włocławskiego, w tym również uwarunkowań rozwoju osuwisk na prawym zboczu Wisły (Banach 1977, 1994, 1998; Kaczmarek i in. 2015);
- wpływu spiętrzenia na hydrologię dolnej Wisły (Babiński, Grześ 1995; Gierszewski 2018);
- przebiegu zlodzenia oraz budowy i mechanizmu tworzenia się zatorów śryżowo-lodowych w Zbiorniku Włocławskim oraz na dolnej Wiśle (Grześ 1991);
- przebiegu procesów erozyjno-akumulacujnych w korycie Wisły poniżej zapory i powyżej cofki zbiornika (Babiński 1982, 1992, 1997);
- wpływu zabudowy hydrotechnicznej na przekształcenie układu i geometrii koryt rzecznych (Gierszewski i in. 2015, 2020);
- wpływu Zbiornika Włocławskiego na transformację właściwości chemicznych wody oraz właściwości i warunki transportu zawiesiny na odcinku dolnej Wisły (m.in. Achrem, Gierszewski 2007; Babiński 1994; Gierszewski 2004, 2011, 2018; Gierszewski i in. 2005);
- przebiegu procesów sedymentacyjnych i uwarunkowań geoakumulacji metali ciężkich w osadach dennych Zbiornika Włocławskiego (Banach 1993; Gierszewski 2008, 2018; Gierszewski, Szmańda 2007, 2010; Gierszewski i in. 2006);
- wpływu zbiornika włocławskiego na zmiany stosunków wodnych w dolinie Wisły (Glazik 1978);
- cech środowiska hydrochemicznego wód powierzchniowych zachodniej części Kotliny Płockiej oraz warunków obiegu wody i materii rozpuszczonej w systemie rzeczno-jeziornym zlewni Rudy (Gierszewski 2000, 2001);
- zróżnicowania odpływu rzecznego Skrwy Lewej (Brykała, 2009);
- reakcji środowiska przyrodniczego na globalne impulsy klimatyczne w ostatnich 15 tysiącach lat na podstawie analizy rocznie laminowanych osadów Jeziora Gościąż oraz badań paleośrodowiskowych w Kotlinie Płockiej (Bonk i in. 2021; Kruczkowska i in. 2020; Müller i in. 2020; Rychel i in. 2018);
- uwarunkowań funkcjonowania ekosystemów rzeczno-jeziornych Kotliny Płockiej w warunkach rosnącej presji człowieka i współczesnych zmian klimatycznych (Bartczak i in. 2009, 2019; Brykała i in. 2015; Fojutowski i in. 2021; Glazik, Gierszewski 2001).

Efektem przeprowadzonych dotychczas badań na Zbiorniku Włocławskim, na dolnej Wiśle w zasięgu wpływu spiętrzenia oraz w Kotlinie Płockiej jest 5 rozpraw habilitacyjnych, 6 rozpraw doktorskich oraz ponad 300 artykułów i notatek naukowych.

Aktualnie realizowane problemy badawcze koncentrują się na zagadnieniach:
- wpływu ekstremalnych zjawisk pogodowych i hydrologicznych na właściwości osadów Zbiornika Włocławskiego i jakość wody dolnej Wisły,
- wpływu współczesnych zmian klimatycznych i antropopresji na obieg wody i materii w zlewniach o dużej bezwładności hydrologicznej na przykładzie systemu rzeczno-jeziornego strugi Ruda.